AKLANON PROUD

ni Darwin Tapayan O wika, wika'y siya't mainam Sa pagsulat at pakikipagtalastasan Sa pagtatalumpati at panitikan Siyang tangi upang tao'y magkaunawaan. Wika'y sadya't yaring hiyas Sa puso ng sinuma'y nagluluwat Tangi't butil na sa patag ay ikinalat-- Makinang na wika, sadyang likas. Wika sana'y langit ang naaabot Ano't nasa lupa na'y 'di pa madampot Ng taong yari't akala'y bubot Na siya'y walang muwang sa biyayang dulot. Siya nga at bakit niyaring sadya? Siya nga at tao'y sagana, sa wika'y mariwasa Ngunit ano't tao'y salat sa pangangalaga? Wika'y pinagtatabuyan siya at ikinahihiya... Ano't tao'y sadya't yaring hangal? Walang pagtangi sa wikang mutya't mahal Na nga't sana'y ikarangal Sapagkat Diyos ang nagpala, Siyang nagbigay. Wika sana'y pagyamanin Sa patag ay isabog at pagyabungin At sa pagsikat ng umaga ay anihin Upang sa puso'y magluwat, magalak

komposo ni Darwin Tapayan Ako'y nanggaling sa kadiliman Malayo pa ang aking nilakad Ngunit nakaya ko parin At ako nga ay naparito Sa lupain ng liwanag At nakita ko ang kabanal-banalang Bahay-Dalanginan Kaya't ako'y pumasok At napaluhod At nanalangin na O sana O Diyos Ako ay iyong patawarin. O sana O Diyos Ama Anak At Espiritu Santo Turuan mo akong magmahal At magpatawad O sana o Diyos. O sana O Diyos Ako ay iyong patawarin.

ni Darwin Tapayan Sa usad-panahon tao'y nabihasa; Pantas na dakila, nakilalang kusa, Sa kinang at tanyag ng bagong likha Badhang mapapahamak buhay ng madla. Kagandahan ng daigidig ay naagnas Nitong usad-panahon ng taong-hamak; Pantas at dalubhasa'y nangagsitukllas Totoo't masarap, 'pag nagawi'y 'saklap. Usad-panaho'y usad ng kabihasnan; Kung anong sipol ay siyang kahalingan Ng taong 'di na inisip ang hantungan Ng mundong narurupok sa kadiliman.

ni Darwin Tapayan Ikaw ba'y nalulungkot o nadarama ang pighati't pagluha? Huwag kang mahiya sumilip saglit sa paligid na sayo'y umaali-aligid. Masdan mo ang harden sa umaga tunay ngang mga bulaklak nito'y kayganda-- Hindi ba't iba't ibang kulay? Kanina lamang ay makikta sa'yong mga mata ang pagluha ngayo'y makikita na lamang kumikislap, nagningning lumiliwanag na para bang bituin. Kaibigan, alam kong ikaw ay naglalakbay tungo sa magandang bukas; Ikaw ba'y nalulungkot o di kaya'y nababagot? Ikaw ba'y nalulumbay o nawawalan ng pag-asa sa buhay? Lagi mong isiping Siya'y nariyan at ang harden sa umaga na lagi mong makakasama.

ni Darwin Tapayan Sa dakong madilim, ako'y iyong masisilayan Dalamhati sa puso'y kailan ko mauunawaan; Hiling ko lang nama'y makapumiglas sa karukhaan Ngunit kailan ko madaratnan ang hiyas na kapalaran. Aalis ako upang malayo sa sinawa'ng kabihasnan At kung sakaling ako'y madapa, pagbango'y asahan Sa tuktok paroon, aking babakasin, mga karaanan Maliko't malayo, matitiis at s'yang hantungan. Paalam sinta ko't ako'y maglalandas Muli't muli'y magbabalik at sa inyo'y may isisiwalat: "Inang halika't ako'y hagkan Lunggati ng buhay ay aking nakamtan."

ni Darwin Tapayan Plowing the Rice Field by Fernando Amorsolo Sa kaunud-unuran it bukid ako nabun-ag Sa mahilway, maeapad ag bugana nga daeaag; Sa pamusdan ag sa punta it bukid naghigad Sa euyo nanday Nanay ag Tatay sa ahaw payag. Nangabuhi nga matawhay ag masadya Nangabuhi sa kalisod ag kabugana Nangabuhing bukidnon ag nabuhing taha-- Pangabuhing pagatindugan ag indi ikahuya. Agahon, utro-adlaw, hapon ag sa kagab-ihon Kamote, balingka, ukon saging ro ginakaon Nga idto sa bahin nga bakiling ko gintanom, Ag kon tig-aeani, idto sa patag nagapamugon. A'non ko kon duyon ro akong naabtan Pangabuhing bukidnon nga 'di ko haeos maaywan Bisan san-o ag bisan siin hay akon gid pasidunggan Sa masunod nga hinaylo it katawhan.

...indi ka maghingawa sa sueat nakon  Duyon hay sueod ku ang baeatyagon.   ni Darwin Tapayan Isaeang ka gabii nga madueom Nagsueod sa akon nga panumdom Ikaw... nga kon sin-o kakon Basta't haisipan ko ring uyahon. Di ko maisip, guwapa ka gid? Ham-an sa akong isip hay nagapangilid Ag nga sa katueugo'y ina ka gid; Kimo baea'y dapat akong maakig? Abi-abiha lang ro ang sueat, Batuna, basaha, ag magsabat Kon ano man ro ing pamatbat Duyon hay pagataw-an ko it paghueat. Ayaw eang mahangit kakon Kon ham-an kimo ako hay makaron Ag indi ka maghingawa sa sueat nakon Duyon hay sueod ku ang baeatyagon.

May sangka manugpangisda ro nagkumpesar sa pari. Kumpesar it manugpangisda: nagkasabtanan sanda ku anang kaeapitbaeay mawto nga nakamitlang imaw it mga maeain nga mga pamisaea kontra sa ana nga kaeapitbaeay. Nagsabat ro pari nga magtipon raya it mga bueak ukon koton ag isueod sa sako. Dugang pa it pari nga dayon ikalhit raya it manugpangisda sa plaza ku banwa. Apang owa nagpromesa ro pari it kapatawaran sa eaki.     Inisigida nga umuli ro eaki ag nagpamu’pu’ it koton ag gindaea ro sangka sako kara sa plaza ku andang banwa. Kapareho it ginsugo ku pari ginkalhit na raya sa nagkaeain-eain nga parte it plaza. Pagkatapos hay nagbalik eagi imaw sa pari ag masadya nga ginsugid ro anang pagtuman sa bilin sa eaom nga mapatawad eon imaw. Apang ginkakueba na tag ginhambaean imaw it pari nga owa pa hatapos ro anang bilin kana.    Ginsugo imaw nga pamueuton na ro mga koton nga ginpangalhit sa plaza. Nasubuan ro eaki ag nagmueo-mueo, ginasugid sa pari nga malisod raya nga pamueuton bangud nga na

joshweinstein.wordpress.com ni Darwin Tapayan I.  Kabuhi-estudyante, ano kalisod Kon owa ngani't baeon dayon matis-od Nagapangabudlay sanday Nanay ag Tatay sa matuod Kanday Nonoy ag Inday agud pag-eskuwela hay matukod. II.  Nagasalig gid sanday Nanay ag Tatay Matapos ro pagtuon nanday Nonoy ag Inday Agud ro pangabuhi hay mapatawhay; Sanda hay 'di eon makapamueay-mueay. III.  Sanday Nonoy ag Inday hay nakahimakas Sa kalisod it pangabuhi'y nakaeampuwas; Pobreng pangabuhi'y dayon nga mapaathag Sa kabugana it pangabuhi hay nagapanagad. IV.  "Ngani ikaw, kamo, kita Mag-eskuwela it mayad ag 'di magpadaea-daea Sa sakit nga daea it barkada Nga imaw ro panamad sa handom it pamilya."

missiongreenpossible.wordpress.com ni Darwin Tapayan Permi kami nagapabaybay Kaibahan sanday Nonoy ag Tatay Kon ro baeod hay matawhay Mauli gid kami daea ro kalipay. Ako, sanday Nonoy ag Tatay ro 'gapangisda, Sanday Inday ag Nanay ro 'gabaligya Kon maubos, kami hay masadya Imaw ruyon kami--nagapaealangga'. Tuman kalisod ro among pagpangabuhi Apang saeamat nga kami hay buhi Maisip ko ngani dayon ako 'gahibi Malisod, apang indi kami kapangindi.

ni Darwin Tapayan Malisod, pangabuhi nga pamugon, Pangabuhi nga sa uma ginpangumon Bugay nga imaw ro naagom-- Di matalikdan, 'di maaywan sa daeanon. Pangabuhi nga bukon it kahuy-anan Magdaea man sa kalisod ag kapipit-an, Pakadumdumon nga angay pasaeamatan Bangud sa gihapo'y nagdaea it kabuganaan. Tao eang kon ikaw hay makasarang Sa pamugnan ikaw hay manganihan Pakaisipon--halit it adlaw nga 'di masayran Sa gihapo'y hunaon, diya hay may kalipayan. Malisod kon ikaw mamumugon Pangabudlay nga sa kabuhi'y nabaton Apang sa kahigayunan, dungganon Nga imaw hay nakahimueos man katon.

www.darylurig.com ni Darwin Tapayan Bueak ikaw nga ano katahom Nga sa harden, ikaw ro haeandumon; Bueong ka sa sakit it tagipusuon Nga daea it saea nga baeatyagon. O ikaw, bueak nga matahom, angayan Bueak ka man nga ano kagamhanan Bugay it eangit ikaw ro natunaan-- Katahom nga imaw ro among kalipayan. Ham-a't kimo ako hay nabihag? Bangud baea sa imong kabanaag? Ukon sa imong ueag? Bueak ka gid baea nga tampad? Sa makaron, ako hay nahingawa Sa imong katahom ag kaguwapa Kon ikaw bueak gid baea Ukon baye nga abi kuno prensisa. Sa makaron, ikaw nga bueak Sa paeas it hangin hay dali matagak; Sa kaeayo ikaw hay nagdabdab Dayon ro pagkabirhen nasamad.

ni Darwin Tapayan Do mga mangunguma hay nagaantos Sa pangabudlay, kalisod nga ginatos Agud nga mga pananom hay magbaeos Matinubason: kalisod hay matubos. Basi kamo hay nagakahingawa Nga abi n'yo kung madali magpanguma, Haeos dugo ro gin-uea it mangunguma Sa maeapad ag kaliwayon nga uma. Kalisod it mangunguma, 'di matup'ngan-- Tagipusuon--pungod sa kaeanasan Do ginbunyag hay dugo ag kahueasan Sa gintanom nga buot-kahimayaan. Pamaagi nga imaw tuman naagom Pangabudlay nga sa kabuhi'y naangkon Apang sa kahigayunan, dungganon Nga imaw nakahimueos man katon. Ahaw panguma--pangabuhi nga tawhay Sa kabuhi'y nagdaea--eangit ag hilway Sa mga paniempo--limog ag kaeamay Ag ku ulihi'y nalipatan, naeangkay. *may sukat, tigdinose

ni Darwin Tapayan Panamgo, handom, ag eupad Kapara it pispis nga nagapasimpaead Nga sa kahawaan ag sa panganod hay nagaantad Ag sa kaeawuron hay nagapanagwad. Mapaeangit, mapaeugta ukon mapaeawod Eupad nga matuod indi basta mahawod Mahimakasan, suba man ukon bantod Sa eawod, nagahampang sa baeod. Do eupad nga tawhay ag makanay Sa ulihi, tuman ro kalipay As sa eugta’y magabalik daea ro katawhay, Agud ulikdon ro kabuhing kato’y ahaw. Daya akong paandam: “Magdahan eang sa pageupad Basi kon ikaw hay hinandad Ag hilipat sa ginpanaad— Kabuganaan nga kanday Nanay ag Tatay gintagtag.”

Sangka panan-awan (news analysis) ni Darwin T. Tapayan PASADO EON NGA layi ku Hunyo 21 ro Republic Act 10909 ukon “No Short Changing Act”. Dayang layi nagatao it penalidad sa mga negosyante nga nagasinsilyo it kueang, kendi, ukon ano pa man nga mga butang sa pihak nga kuwarta. Bisan pa nga raya hay 25 sentimos, sa una nga pageapas hay pwede nga mapinahan it multa nga P500.00 ro natungdan. Sa ikaywa nga pageabag hay multa nga P15K, tatlong buean nga pagkansela sa pag-operate it establisyimento ag sa ikatlo nga kahigayunan hay multa nga P25K ag pagsara sa pag-operate it negosyo. Apang bisan pa nga raya hay epektibo mga daywang dominggo eon, maabu sa gihapon ro nagaeapas sa raya nga kasuguan. Daya baea hay bangud owa pa sanda kasayud sa layi ukon raya hay sa ugali eon it mga negosyante? Kinahangean gid raya maeubtan it tanan nga mga negosyante kapin pa ro mga kabahin sa Micro, Small, ag Medium enterprises. Bukon it mayad nga rason sa pagnegosyo ro kueang ukon owa it pansinsilyo. Dik

Sangka panan-awan (news analysis) ni Darwin T. Tapayan GINADUSO MAKARON SA Sangguniang Bayan it Kalibo ro zero open defecation ukon ro paghigku kon siin-siin eang bangud sa kakueangan it CR ukon kaselyas. Suno kay SB member Cynthia Dela Cruz, may 243 ka panimaeay ro nagakinahangean it mga toilet ag daya nga mga panimaeay hay maeapit sa Aklan River ag sa mga baybayon. Manami raya nga balita. Angot kara, dapat man nga taw-an it atensiyon ku lokal nga gobyerno ro pagdugang it pampublikong CR. Bangud ro Kalibo hay sentro it komersiyo, gobyerno, ag nagabahoe nga turismo, adlaw-adlaw maabung tawo ro nagaadto ag nagaagi sa banwa. Mawron nga kinahangean it mga tawo ro maeapit nga mga CR iskapin pa sa mga pampublikong lugar. Kinahangean man nga raya hay malimpyo ag libre para sa tanan. Sa Kalibo Public Market halimbawa, sa kaabuon it tawo adlaw-adlaw, maabu ro nagagamit it isaeahanon nga CR. Maobserbahan nga pilang bato eang ro toilet ag kon amat nagakakueang sa tubi, maayos ag malimpyo n